:: Yazılar >> Beslenme ve Besinler >> Sağlam kemikler için D vitamini birebir
Sağlam kemikler için D vitamini birebir
Yapılan araştırmalarda dünya genelinde kadınların yüzde 63,9'unda D vitamini eksikliği görülürken, bir Akdeniz ülkesi olan Türkiye’de bu yüzde 76,7 oranında.
"Osteoporoza bağlı kalça kırığı yaşayan her 5 kadından 1’i bir yıl içinde hayatını kaybediyor". Hastaların yeterli miktarda D Vitamini alması halinde ise bu oranda azalma gözleniyor. Osteoporozlu kadınların yeterli D vitaminini besinlerden alması içinse haftada 140 yumurta yemesi, 52,5 litre süt içmesi ya da 14 porsiyon ton balığı tüketmesi gerekiyor.
Kalsiyum alımı şart Menopoza bağlı osteoporozda kalça ve omurga kırıklarını önlemek için kalsiyum alınması gerektiği birçok kişi tarafından biliniyor, ancak tek başına kalsiyum güçlü kemiklerin oluşumu için yeterli değil. Kalsiyumun vücutta emilimini sağlamak için aynı zamanda D vitamini takviyesi almak da çok önemli. Çünkü D vitamini kalsiyumun vücuttaki emilimini yüzde 65 oranında arttırıyor.
Küresel bir problem olan D vitamini yetersizliği*, özellikle menopoza bağlı osteoporoz görülen kadınlarda önemli sorunlara neden olabiliyor. Yapılan araştırmalara göre travmaya bağlı olmayan (hafif düşme sonucu) kırık problemiyle hastaneye başvuranların yüzde 97’sinde D vitamini yetersizliği görülmektedir¹.
Doğal yollardan almak zor Yeterli D vitamini takviyesini doğal yollardan almak ise hiç kolay değil. Yeterli D vitamini takviyesi için haftada 140 adet yumurta, 52,5 litre süt, 14 porsiyon ton balığı ya da 14 porsiyon sardalya tüketmek gerekiyor.
Uzmanlar D vitamini ihtiyacının günlük, haftalık veya aylık olmak üzere diğer osteoporoz ilaçları ile birlikte ya da tek tabletde verilebileceğini belirtiyorlar.
Kalça kırığı: 5 kadından biri hayatını kaybediyor Yapılan araştırmalara göre dünyada her yıl 1,7 milyon kalça kırığı vakası bildiriliyor². Uzmanlar bu sayının 2050 yılı itibarıyla dünya çapında 6,3 milyona ulaşacağını tahmin ediyor. Avrupa’da her 30 saniyede bir kalça kırığı vakası yaşanıyor ve bu oran ölümcül kalp krizi vakalarından iki kat daha fazla. Bunların yanı sıra bir yıl içinde kalça kırığı yaşayan beş kadından biri hayatını kaybederken, kalça kırığı yaşayanların neredeyse tamamının hastanede yatması gerekiyor³.
Türk kadını D vitamini eksikliği konusunda bilgisiz Türkiye Osteoporoz Derneği, Nielsen araştırma firması aracılığı ile Türkiye’de 40 yaş üzeri 216 kadınla 13 ilde yüz yüze bir kamuoyu araştırması gerçekleştirdi. Araştırmanın sonuçlarına göre, osteoporoz tedavisinde kadınların yarısı D Vitamini eksikliğinin yol açtığı sonuçları, 3'te 1'i D vitamini eksikliğini giderme yollarını bilmiyor. Bir Akdeniz ülkesi olarak kabul edilen ülkemizde ise kadınların yazın %43'ü, kışın yüzde 56'sı güneşten yeterince yararlanmıyor.
Türk kadını yeterli d vitamini alıyor mu? Osteoporozlu hastaların bilgilerini öğrenmek amacıyla yola çıktıklarını belirten Türkiye Osteoporoz Derneği Başkanı Prof. Dr. Özlen Peker, "Osteoporoz özellikle menopoz sonrası kadınları yakından ilgilendiren çok önemli bir halk sağlığı sorunudur. Risk grubunu oluşturan herkesin erken tanı ve tedavi ile bu hastalığın olası olumsuz sonuçlarından korunmaları mümkündür " dedi.
Hasta D vitamini konusunda eğitilmeli Kemik sağlığı açısından yaşamsal öneme sahip olan D vitamininin birçok hekim tarafından hastalara önerildiğini söyleyen İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Merih Sarıdoğan, ise hastaların bu tavsiyelere istikrarlı bir şekilde uymadığını söyledi. Menopoz sonrası Türk kadınlarının yüzde 76,7’sinde D vitamini yetersizliği olduğunu belirten Prof. Dr. Sarıdoğan toplumun kemik sağlığında D vitamininin önemi konusunda eğitilmesi gerektiğini savundu.
Tedavide temel unsur D vitamini Prof. Dr. Merih Sarıdoğan D vitamininin, osteoporoz tedavisinin temel bir öğesi olduğunu söyleyerek, "D vitamini, kalsiyumun bağırsaklardan emilimi için mutlak gereklidir ve bu nedenle kemik sağlığını korumak için hayati önem taşımaktadır" diye konuştu. Osteoporoz konusunda kadınların bilinçli olması gerektiğini de hatırlatan Prof. Dr. Sarıdoğan şunları söyledi:
"Sonuçlarını paylaştığımız yeni araştırma gösteriyor ki, Türkiye’de kadınlarımızın yaklaşık yarısı D vitamini eksikliğinin yol açtığı sorunları bilmiyor. Kadınların tedaviden tamamen yararlanabilmeleri ve kemik gücünü arttırarak, kırıklara karşı korumanın tamamlanması için mevcut osteoporoz ilaçlarının yanında mutlaka D vitamini almaları gerekmektedir. Oysa günümüzde kadınlar günlük koşuşturmaları arasında çoğu zaman D vitamini takviyesi almayı unutuyorlar. Osteoporozlu hastalarda haftalık D vitamini dozunun osteoporoz tedavisi ile birlikte alınmasını garantilemek için geliştirilen tek tabletlik form hastaların ve hekimlerin işini kolaylaştıracaktır."
Güneşli ülkede yaşamak yetmiyor Güneşli bir ülkede yaşamak yeterli değil 2005 yılında yapılan bir çalışmanın sonuçlarına göre D vitamini eksikliği, Avrupa, Orta Doğu, Asya, Latin Amerika ve Pasifik Ülkeleri’ndeki menopoz sonrası osteoporozlu kadınlar arasında yaygın olarak görülüyor. Avrupa, Orta Doğu, Asya, Latin Amerika ve Pasifik Ülkeleri’ndeki toplam 18 ülkeden 1285 osteoporozlu kadının katıldığı araştırma D vitamini yetersizliğinin coğrafi bölgelere bağlı olmadığını gösteriyor. Yani güneşli bir ülkede yaşamak yeterli D vitamininin alınması anlamına gelmiyor. Araştırmaya katılan kadınların yüzde 59’unda D vitamini yetersizliği görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Merih Sarıdoğan:
"Bu çalışma, daha güneşli iklimlerde yaşayan osteoporozlu kadınların D vitamini açısından endişe duyması gerekmediği yönündeki yaygın inanışı değiştirmektedir. Coğrafi bölgesinden bağımsız olarak 18 ülkeden çalışmaya katılan menopoz sonrası kadınların %64’ünün D vitamini yetersizliği olduğunu göstermektedir. D vitamini düzeylerinin yeterli olması kalsiyum emilimi ve kemik sağlığı için önemli olduğundan osteoporozu olan menopoz sonrası kadınların D vitamini takviyesi alması gereklidir." diye konuştu.
D vitamini yetersizliğinin bölgesel dağılımı Bölge D vitamini yetersizliği bulunan kadınların yüzdesi:
- Avrupa 52%
- Orta Doğu 81%
- Asya 63%
- Latin Amerika 51%
- Pasifik 59%
- Türkiye* 76,7%
* Türkiye, bölgesel olarak Orta Doğu’nun içinde yer almaktadır.
Vitaminler hakkında ayrıntılı bilgi için Vitamin sayfamızı ziyaret ediniz.
200 milyon kadın osteoporoz hastası Osteoporoz kemik kaybına ve kırık eğilimine yol açan kronik bir durumdur. Osteoporoz 60-70 yaş arası kadınların yaklaşık üçte birini ve 80 yaş üzeri kadınların üçte ikisini etkiler; tüm dünyada yaklaşık 200 milyon kadın osteoporoz hastasıdır.4 Ayrıca pek çok yaşlı erkek de osteoporozdan etkilenir. Kadınlar menopozdan sonraki ilk beş yıl içinde yaşam boyu kemik kayıplarının üçte birini yaşayabilirler. Menopozdan sonra her iki kadından biri osteoporoza bağlı kırık yaşamaktadır.
İşlev kaybına neden oluyor Osteoporotik kırıklar bedensel bozukluğa, işlev kaybına ve hareketlilik kaybına yol açarak kadının günlük aktivitelerini gerçekleştirmesini önleyebilir ve başkalarına bağımlı hale gelmesine neden olur.5 Araştırmalar kalça kırığı yaşayan her beş kadından birinin bir yıl içerisinde hayatını kaybettiğini de göstermiştir.6
REFERANSLAR 1 Simonelli C, Weiss TW, Morancey J, Swanson L, Chen Y-T. Prevalence of vitamin D inadequacy in a minimal trauma fracture population. Curr Med Res Opin 2005; 21(7): 1069–1074.
2 Cooper, C., et al., Hip fractures in the elderly: a world-wide projection. Osteoporos Int 1992,2:285–9.
3 NIH Consensus Development Panel on Osteoporosis Prevention: A Call to Action. An audit of policy development since 1998. Prepared by the International Osteoporosis Foundation, November 2001. www.osteofound.org
4 National Osteoporosis Foundation, www.nof.org
5 NIH Consensus Development Panel on Osteoporosisi PRevention: A Call to Action. An audit of policy devlopment since 1998. Preparend by the International Osteoporosis Foundation, November 2001. www.osteofound.org
6 Bone HG, Hosking D, Devogelaer J-P et al. Ten year experience with alendronate for osteoporosis treatment in postmenopausal women, N Engl J Med 2004;350(12):118
*Yetersiz D vitamini seviyesi, maksimum kalsiyum absorpsiyonu için endokrin uzmanları tarafından tavsiye edilen seviye olan 30 ng/ml'den [75 nmol] düşük serum 25-hidroksivitamin(OH) D seviyesi olarak tanımlanmıştır. |