|
||||||
:: Vademecum
Methotrexate-Teva Flakon Med-İlaç Metotreksat Ambalaj: 50 mg/2 mLx1 flakon. Eşdeğeri:Emthexate-SFlakon: 50 mg/2 mLx1 flakon ( Med İlaç); MethotrexateAmpul: 50 mgx2 mLx1 ampul (Atafarm); Methotrexat Ebewe Flakon: 50 mgx5 mLx1 flakon, 500 mg/5 mLx1 flakon (Liba); Methotrexate DBL Flakon: 50 mg/2 mLx1 flakon (Orna). End.:Meme kanseri,koryokarsinom, koryoadenoma destruens ve hidatidiform ben’i tedavisindeendikedir. Metotreksataynı zamanda akut lenfoblastik löseminin palyatif (hafifletici)tedavisinde de kullanılır. Metotreksat kortikosteroidlerle birlikteiyileşmelerin uyarılmasında kullanılmıştır fakat bugün, genellikleiyileşmelerin muhafazasında kullanılmaktadır. Metotreksat aynızamanda Burkitt lenfomasında, ilerlemiş lenfosarkomalarda, özellikleçocuklarda diğer ilaçlarla birlikte ve mikozis fungoides’in ilerlemişevrelerinde de kullanılabilir. Metotreksat teşhisin biyopsive/veya deri muayenesi sonunda konduğu, diğer tedavilere karşıdirençli ciddi psöriazis (sedef) olgularında uygulanmıştır. Kontr.E.:Gebeliktekontrendikedir. Beslenme eksikliği olan hastalarda sedef tedavisinde,ciddi böbrek ve karaciğer bozukluklarında, kemik iliği yetmezliğinde,lökopeni, trombositopeni veya anemide kontrendikedir. Uyar.: Kadınlarda sedef tedavisiadet döneminin hemen sonrasında başlamalı ve metotreksat tedavisininbitiminden en az 8 hafta sonrasına kadar gebeliği önleyici gerekliönlemler alınmalıdır. Yan E.:Başlıcayan etkisi kemik iliği inhibisyonudur. Uygulamadan sonraki 7. ve10. günler arasında, trombosit sayısında belirgin bir düşüşle başlar,hızla ilerleyen bir lökopeni görülür. 1. ve 3. günler arasında bulantı-kusmave diyare görülebilir. Ciltte döküntüler, prüritus ve ürtiker,ışığa karşı duyarlık, pigmanter değişiklikler, alopesi görülebilir.Yanak ve dişeti mukozalarında 3. ve 5. günler arasında yüzeyel ülserasyonlargörülebilir. Diğer mukozalarda da ülserler görülebilir. Baş ağrısı, uyku hali, bulanıkgörme ortaya çıkabilir. Solid tümörlerde yüksek doz uygulandığızaman, kreatinin yükselmesiyle birlikte nefrotoksisite oluşabilir.Transaminazlar yükselebilir. Yüksek dozlarda karaciğer fibrozuveya siroz oluşabilir. Hipertermi,pnömotoraks, amenore, azospermi, hematüri, sistit görülebilir. Alerjik reaksiyon riski olabilir. Etkileş.:Salisilatlarve diğer nonsteroid analjezikler gibi bazı maddeler kan düzeyiniyükselttiğinden, metotreksatın bu maddelerle birlikte uygulanmasıönerilmez. Metotreksatın trimetoprim-sulfametoksazolle birlikteuygulanması, kemik iliği aplazisi riski taşır ve kesinlikle önerilmez. Doz Önerisi:Koryokarsinom ve benzer trofoblastik hastalıkları: Günlük dozu 15-30 mg olan 5 günlükbir tedaviyle IM olarak uygulanması önerilir. Herhangi toksik semptomlarduruluncaya kadar uygulamalar arasında bir veya birkaç haftalıkdinlenmeyle, istenildiği gibi genelde 3-5 kez tekrarlanır. tedaviningenelinde 3. ya da 4. kullanımdan sonra, 50 IU/24 saat’ten daha az yada normale dönmüş olması gereken idrar koryon gonadotropin(HCG)’in 24 saatlik analizleriyle çoğunlukla tedavinin etkinliğideğerlendirilip, genelde 6 hafta içinde ölçülebilen lezyonlarıntamamının çözülmesi izler. Koryoadenom desfruens ve mol hidatiform: Koryokarsinom için önerilenbenzer dozlarda uygulanmalıdır. Lösemi: İndüksiyon için kullanırken,60 mg/m2 prednizon ile 3.3 mg/m2 dozlarda metotreksatkombinesi günlük uygulandığında, tedavi olan hastaların %50’sindegenelde 4-6 haftalık bir periyot içinde iyileşme süreçleri göstermiştir.Menenjiklösemi: Menenjiklöseminin profilaksisi ya da tedavisinde metotreksat intratekalolarak uygulanmalıdır. Koruyucusuz metotreksat, ‰9 sodyum klorürenjeksiyonu gibi uygun steril, koruyucusuz bir ortamda 1 mg/ml’likbir konsantrasyonda seyreltilir. Serebrospinal sıvının (CSF) hacmiyaşa bağlı, fakat vücut yüzeyine bağlı değildir. Şu dozaj uygulamasında,vücut yüzeyi alanının aksine yaş baz alınır: 1 yaşından daha küçükçocuklarda 6 mg, 1 yaşındaki çocuklarda 8 mg, 2 yaşındaki çocuklarda10 mg, 3 yaş ve üzerindeki çocuklarda 12 mg. CSF’nin hacmi ve tüm işlevleryaşa bağlı olarak azalacağından, yaşlı hastalarda doz azaltılmasıistenebilir. Menenjik lösemi tedavisi için metotreksat, 2-5 günaralıklarla intratekal olarak verilebilir. 1 haftadan daha az aralıklarlauygulanmasına rağmen, subakut toksisitede artışlar gösterebilir.Lenfomlar: Burkitt tümörün I ve II devrelerineait bazı hallerinde metotreksat, uzun süren iyileşme devri meydanagetirmiştir. Tedavi oral metotreksatla etkili olur. Genel olarakIII devrede metotreksat, diğer antitümör ajanlarla verilir. 7-10günlük dinlenme periyotlarıyla beraber bütün devrelerdeki tedavigenelde, ilacın bir kez alımından oluşur. III devredeki lemfosarkomlar,günlük 0.625-2.5 mg/kg’lik dozlarda verilen metotreksatlı kombineilaç tedavisine yanıt verebilir. Mikozis Fungoid: Genel tedavi şekli, metotreksatınoral uygulanmasıdır. Buna rağmen, haftada iki kez 25 mg ya da haftadabir kez 50 mg’lik dozlarda IM olarak da verilmiştir. Meme kanseri: İlerlemiş meme kanserinin tedavisindemetotreksat, genelde 10-60 mg/m2 dozlarda IV olarak diğersitotoksik ilaçların periyodik kullanımına dahildir. Baş ve boyun kanseri: Lökovörin yardımıyla metotreksatın240-1080 mg/m2 IV enfüzyonları, ilerlemiş tümörlerin tedavisindeve operasyon öncesi tedavinin etkisini artırmak amacıyla ikisiberaber kullanılabilir. Bronkojenik karsinom: Metotreksatın 20-100 mg/m2IV enfüzyonları, ilerlemiş tümörlerin tedavisi için alınan periyodikkombinasyonuna dahildir. Mesane karsinomu: Her 1-2 haftada 100 mg’lik dozlardaki metotreksatınIV enjeksiyonları ya da enfüzyonları, mesane karsinomun tedavisindekullanılabilir. Osteosarkom: Yüksek dozda metotreksat tedavisine ait başlangıçdozu 12 g/m2’dir. Eğer bu doz, metotreksat enfüzyonu sonunda1000 µmol’luk (10-3 mol/l) maksimum serum konsantrasyonunda cereyanetmesi için yeterli değilse, sonraki tedavilerde doz 15 g/m2’yekadar çıkarılabilir. Eğer hasta kusuyor ya da oral ilaca tahammülüyoksa, aynı doz ve programda IV ya da IM lökovörin verilir. Psöriazis: Önerilen başlangıç doz programı,gerekli yanıtı verinceye kadar, hafta başına 10-15 mg doz IV ya dahaftalık tek bir dozdur. Daha sonra bunu oral metotreksat tedavisi izler. MethotrexateTeva adlı ilacın fiyatı için tıklayın |